Updated 08/02/2025

Psycho-educatie voor Intensieve Lichte Ondersteuning bij Borderline Persoonlijkheids stoornis (BPS)

Leren omgaan met Borderline lijkt in eerste instantie een onmogelijke opgave, maar uit eigen ervaring weet ik dat, met de juiste hulp en vooral veel eigen inzet en motivatie er erg veel verbetering in de situatie van jezelf en je naaste omgeving valt te bereiken.
Never Give Up !

Begrijpen van en omgaan met Borderline Persoonlijkheids Stoornis (BPS), in Jip & Janneke taal.

Een BPS komt voor bij ± 1 procent van de bevolking. In Nederland gaat het om ± 175.000 gediagnostiseerde patiënten. Het merendeel is vrouw. Mannen krijgen vaker de diagnose antisociale persoonlijkheids stoornis, zij belanden ook vaker in het justitiële circuit. Die diagnose wordt gedaan aan de hand van 9 kenmerken en als je aan minimaal 5 daarvan voldoet dan kan alleen een psychiater je officieel de diagnose geven.
Je huisarts, een psycholoog of andere zorg medewerker kan natuurlijk ook testen en wel een vermoeden hebben, bespreek dit samen met hen en bekijk de mogelijkheden.
Hieronder vind je de 9 borderline Persoonlijkheids Stoornis kenmerken:

1. Je doet er alles aan om te voorkomen dat iemand je in de steek laat (manipulatie)
2. Je hebt vaak instabiele, intense en verkeerde relaties (foute mannen/vrouwen)
3. Je hebt terugkerende suïcidale gedachten of je verwondt jezelf (automutilatie)
4. Je hebt vaak last van sterk wisselende stemmingen (meerdere keren per dag)
5. Je hebt een instabiel zelfbeeld (wie ben ik en wat doe ik hier)
6. Je bent op meerdere gebieden erg impulsief. Denk aan geld, seks, diefstal, middelengebruik, roekeloos rijden of eetbuien (verslaving)
7. Je hebt vaak last van een innerlijke leegte, een ‘leeg gevoel’ (ik heb dit zelf ook, kan het niet beschrijven, als je het ook hebt dan snap je ’t vast)
8. Je hebt vaak moeite om je woede te beheersen, overspoeling (emotie regulatie)
9. Je hebt het gevoel ‘buiten de werkelijkheid’ te staan (dissociatie)

Het is aan de psychiater om in te schatten hoe ernstig je last hebt van minstens 5 van bovenstaande kenmerken om te bepalen of je de diagnose (nog) krijgt of niet.

De mate waarin je last hebt van een Borderline Persoonlijkheids Stoornis is ook niet heel iemands leven hetzelfde, meestal komt het op rond het volwassen worden en wordt minder boven de 50 jaar.

Hoe de Reguliere Zorg kan helpen bij leren omgaan met Borderline Persoonlijkheids Stoornis (BPS):

Therapie: zoals VERS-training, DGT, ACT of Systeem therapie, klik hieronder voor wat voorbeelden van wat er bij bv PsyQ te halen is, zoek op Google voor een aanbieder bij jou in de buurt of vraag je Huisarts.

• Schemagerichte groepstherapie (SGT): intensieve behandeling van 3 dagdelen in 6 maanden of 1 dagdeel in 9 maanden, gericht op het onderzoeken en herstellen van bestaande schema’s en modi die in het hier en nu problemen opleveren.
• Dialectische Gedragstherapie (DGT): groepsbehandeling van een jaar gericht op emotieregulatie en crisismanagement.
• Korte Termijn Groepstherapie (KTGT): behandeling van 6 maanden met als focus de afname van angst voor emoties.
• Systeemtherapie: (hoofd)behandeling waarbij belangrijke mensen uit de omgeving van cliënt worden betrokken.

Medicatie: via de Huisarts of Psychiater, dit is echter altijd tijdelijk en geeft weer andere problemen, maar kan soms wel ondersteuning geven.

En, een beetje Borderline hebben we allemaal, iedereen heeft wel eens last van enkele van de bovenstaande kenmerken, in meer of mindere mate.

Voorbeeld:
kenmerk 4. vaak last van sterk wisselende stemmingen (meerdere keren per dag)
Ja doei, daar scoren veel vrouwen 12 keer per jaar hoog op ! Da’s de natuur.

Hoe Psycho-Educatie kan helpen bij leren omgaan met Borderline Persoonlijkheids Stoornis (BPS):

Door het verklaren van Symptomen en Oorzaken
Handvatten aanreiken en aanleren van Bv:
Stoppen met gebruik van evt alcohol en/of drugs.
Emotie-regulatie,
Dagboek en Weekplanning bijhouden,
Aanleren van Gezonde Leefstijl. Sporten, wandelen, mediteren.
Key woord is hier Rust Reinheid en Regelmaat.

Symptomen en Mogelijke Oorzaken:

1. Genetische aanleg: Erfelijkheid speelt een rol bij de ontwikkeling van BPS. Mensen met een familiegeschiedenis van persoonlijkheidsstoornissen of andere psychiatrische aandoeningen hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van BPS.
2. Biologische factoren: Er zijn aanwijzingen dat bepaalde biologische factoren, zoals afwijkingen in hersenstructuren en neurotransmitters (chemische stoffen in de hersenen die de stemming en emoties reguleren), een rol kunnen spelen bij BPS.
3. Omgevingsfactoren: Traumatische ervaringen in de vroege kindertijd, zoals mishandeling, verwaarlozing of verlies van een ouder, kunnen het risico op het ontwikkelen van BPS vergroten. Ook instabiele of disfunctionele relaties tijdens de jeugd kunnen bijdragen aan het ontstaan van de stoornis.
4. Psychologische factoren: Mensen met BPS hebben vaak moeite met het reguleren van hun emoties en het hanteren van stress. Dit kan samenhangen met een verhoogde gevoeligheid voor emotionele prikkels en een verminderde capaciteit om met emoties om te gaan.

Net als in het gewone leven is het allemaal niet zo zwart/wit, mensen met BPS worden vaak afgeschilderd als ontzettend moeilijke mensen waar geen land mee te bezeilen is, en dat is soms ook wel zo, maar dat zijn echt uitzonderingen.
Je kunt namelijk ook “een beetje” borderline hebben, of “een beetje veel” of “een beetje weinig”.
Als je vandaag op 5 kenmerken hoog scoort, en je werkt komende maanden aan één ervan en gaat daarin goed vooruit dan is de kans groot dat je over een half jaar dus geen Borderline Persoonlijkheids Stoornis meer hebt, officieel dan, na weer een beoordeling door een psychiater.

Opbouwen van Steunnetwerken en Verbondenheid

Sociale Steun voor mensen met BPS:
 1. Het dagelijks praten met vrienden of familieleden over gevoelens en ervaringen.
 2. Deelnemen aan groepstherapieën of ondersteuningsgroepen met mensen met vergelijkbare ervaringen.
 3. Actief gebruik maken van online ondersteuningsforums en chatgroepen.
 4. Regelmatig contact onderhouden met een therapeut voor individuele therapie.
 5. Het bijwonen van sociale evenementen en activiteiten om verbondenheid te bevorderen.

Steun van Naasten: een vd belangrijkste steunpilaren, omdat Naasten vaak dagelijks betrokken zijn en een prima inzicht hebben in het emotionele welzijn, denk daarbij aan:
 1. Het bieden van een luisterend oor en empathie tonen tijdens moeilijke momenten.
 2. Het aanmoedigen en ondersteunen van zelfzorgactiviteiten zoals hobby’s, sporten, etc.
 3. Het samen ontwikkelen van een crisisplan voor noodgevallen.
 4. Het bijwonen van therapeutische sessies met de persoon met BPS om steun te bieden.
 5. Het aanbieden van praktische hulp zoals boodschappen doen, huishoudelijke taken, etc.

Zelfhulpgroepen vindt je hier, ook groepen voor naasten:

Deze psycho-educatie beschrijving biedt uitgebreide informatie over BPS, zelfzorgpraktijken en zelfmanagement strategieën binnen het kader van intensieve lichte ondersteuning, en biedt ook praktische ondersteuning en hulpmiddelen voor zowel deelnemers als hun naasten om te helpen bij het herstelproces.